Jak światy zwierząt i roślin radzą sobie ze zmianami klimatycznymi? Czy można fotografować dziką przyrodę i nie ingerować w środowisko? Jaką prędkość rozwija wół piżmowy? Dlaczego fulmar to zwierzę klasy energetycznej A++?
Na te i wiele innych pytań odpowiedzi usłyszeli uczestnicy spotkania szkoleniowego „Świat w kryzysie” z Marcinem Dobasem, które odbyło się 17 października w budynku KTS w Łazach w ramach realizacji projektu „Kryzys klimatyczny – oblicza” dofinansowanego ze środków Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności przez Bibliotekę Publiczną Miasta i Gminy w Łazach.
Dźwięki pękającego lodu, włosie falujące pośród kłębów śnieżnego puchu unoszonego siłą pędu, wszechogarniająca cisza i momenty, w których słyszysz pierwszy szmer, plusk i mnóstwo pęcherzyków powietrza otaczających zwierzę zamieniające się w małą, podwodną torpedę… Tak jawiło się czwartkowe popołudnie dla uczestników spotkania „Świat w kryzysie”. Omawiając prezentację fotografii z własnych wypraw, Marcin Dobas zabrał ich w niezwykłą podróż krętymi ścieżkami najodleglejszych krain i regionów mało przeobrażonych przez człowieka, uderzających bioróżnorodnością. Była to eskapada pełna barw, niezwykle dynamiczna, urzekająca przyrodniczym pięknem.
Autor opowiadał o zwierzętach, które doskonale przystosowują się do miejsc, w których żyją, prezentując pełną krasę siły natury – majestatyczną, przerażającą, spokojną, czasem na pierwszy rzut oka maleńką, ale o ogromnym znaczeniu. Polujące niedźwiedzie brunatne na Kamczatce, bostwańskie słonie opiekujące się potomstwem, powalające swoją dostojnością pelikany kędzierzawe – ptaki ujęte w Czerwonej księdze gatunków zagrożonych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody, małe, ale niezwykle groźne żaby Blue Jeans, ciekawski karkonoski ryś, kea – wścibska Nowozelandka jako jedyny wysokogórski gatunek papugi… To skromna namiastka „bohaterów”, których życie i zwyczaje przedstawiał Marcin Dobas.
Zwrócił też uwagę na szereg zmian klimatycznych i anomalii pogodowych, z jakimi muszą mierzyć się światy zwierząt i roślin, prezentując między innymi zmiany średnich temperatur na Swalbardzie w ostatnim piętnastoleciu, opowiadając o Arktyce, wzroście temperatury wody i zmianach grubości lodowców, które skutkują zmianami w dostępności rejonów do żerowania dla niektórych gatunków zwierząt czy omawiając wpływ ocieplenia na żywotność raf koralowych.
Przedstawił również sprzętowy must have na wyprawach fotograficznych i opowiedział o technice fotografii krajobrazowej oraz przyrodniczej, prezentując spektakularne (tak, to słowo świetnie oddaje kunszt prac Marcina Dobasa) kadry przedstawiające zwierzęta, wykonywane z bliska, szerokokątnym obiektywem.
Marcin Dobas to fotograf National Geographic, ratownik górski, przewodnik i podróżnik. Specjalizuje się w fotografii krajobrazowej, podróżniczej, przyrodniczej i podwodnej. Jest amatorem dalekich wypraw i adrenaliny. Przemierza z aparatem najodleglejsze zakątki świata, żeby zatrzymywać w kadrach piękno dzikiej przyrody, chwytać krajobrazy mocno odległych, nietkniętych przez człowieka miejsc i dzielić się wyjątkowością otaczającego świata. Jego fotografie publikuje się w różnych miejscach globu – w magazynach, książkach i kalendarzach. Jest autorem książki „Fotowyprawy czyli dziewięć opowieści o fotografii“. Ukończył studia na wydziale geologii. Jest członkiem międzynarodowego teamu fotografów Olympus Visionaries, Ambasador Eizo.
A dla nas? To także naukowiec eksplorujący świat zwierząt – zdobywający ogrom wiedzy, aby być w odpowiednim czasie i odpowiednim miejscu, by jego fotografie były wyjątkowe. Gdy oglądasz jego twórczość i słuchasz opowieści o niej, masz wrażenie, że fotografia to przygoda, której nie zaczyna, tylko kończy naciśnięcie spustu migawki.
Ma ogromny szacunek dla natury, podkreśla jej majestat, zachwyca się nią i nieustająco zadziwia.
Mówi o przyrodzie tak, że czujesz grenlandzki mróz, wzdychasz z zachwytem i niemal nurkujesz pod wodą, żeby razem z głuptakiem zdobyć pożywienie, albo pewnym krokiem w mroku zmierzasz z rysiem do fotograficznego statywu – słowem – czaruje obrazem, maluje słowem i urzeka wiedzą biologiczną.
Przedsięwzięcie „Kryzys klimatyczny – oblicza” dofinansowane ze środków Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności. Inwestycja A2.5.1: Program wspierania działalności podmiotów sektora kultury i przemysłów kreatywnych na rzecz stymulowania ich rozwoju.
